Transport kolejowy odgrywa kluczową rolę w wymianie handlowej między Europą a Azją, jednak obecna sytuacja geopolityczna i zmieniające się regulacje prawne w Rosji zmuszają wiele firm do poszukiwania alternatywnych tras. Federacja Rosyjska uchwaliła 15 października 2024 roku rezolucję 1374, która stanowi uzupełnienie wcześniejszej rezolucji 313 z marca 2022 roku. Obie te regulacje wspólnie ustanawiają listę towarów, których tranzyt przez terytorium Rosji jest zabroniony. W praktyce oznacza to dodatkowe wyzwania dla firm eksportujących i importujących towary przez to terytorium. Nowe przepisy wprowadzają istotne zmiany, które wpływają nie tylko na logistykę, ale także na koszty i czas realizacji przewozów, co wymaga od firm większej elastyczności i gotowości na zmiany. Zmiany te omówimy dokładnie w naszym artykule.
Rezolucja 1374 i jej wpływ na transport
Zgodnie z nowymi przepisami towary objęte zakazem, jeśli zostaną wykryte podczas kontroli celnej, mogą zostać skonfiskowane przez rosyjskie organy celne. Dodatkowo kontenery zawierające takie towary są zatrzymywane na stacjach w Rosji, co prowadzi do opóźnień i generuje dodatkowe koszty, które ponoszą klienci (nadawcy).
Tego rodzaju restrykcje zwiększają ryzyko strat ekonomicznych i zmuszają przedsiębiorstwa do większej ostrożności przy planowaniu transportu. W celu uniknięcia problemów rekomenduje się unikanie wysyłki zakazanych towarów wymienionych w najnowszej liście embargo. Firmy muszą więc dostosować swoje operacje do nowych wymagań i wprowadzać procedury pozwalające na dokładne sprawdzanie wysyłanych towarów, aby nie narazić się na ryzyko konfiskaty.
Ponadto, niepewność co do procedur celnych oraz potencjalne opóźnienia związane z zatrzymaniem towarów mają wpływ na łańcuchy dostaw. Firmy muszą uwzględnić możliwość opóźnień w harmonogramie dostaw, co może wpływać na cały proces produkcyjny, szczególnie w przypadku branż korzystających z just-in-time. Dodatkowo koszty magazynowania oraz opłaty związane z przestojami mogą znacząco wpłynąć na rentowność całego procesu logistycznego.
Alternatywne trasy kolejowe
Alternatywne trasy omijające Rosję stały się koniecznością, ale jednocześnie wiążą się z dłuższym czasem transportu. Szlaki prowadzące przez Kazachstan, Gruzję, Turcję oraz inne kraje Europy Wschodniej mogą trwać od 35 do 45 dni, co stanowi znaczące wydłużenie w porównaniu z dotychczasowymi, bardziej bezpośrednimi trasami przez Rosję.
Popularne alternatywy to trasy przez Kazachstan, Gruzję, Turcję, a także kraje Europy Wschodniej. Dzięki tym rozwiązaniom firmy mogą zapewnić ciągłość dostaw i zwiększyć bezpieczeństwo logistyczne, mimo wydłużonego czasu transportu.
Alternatywne szlaki przez Azję Środkową pozwalają na bardziej stabilne dostawy, które nie są uzależnione od zmiennych przepisów w Rosji, co zwiększa przewidywalność operacji.
Trasy te jednak wiążą się z własnymi wyzwaniami. Przejazd przez kilka krajów oznacza konieczność dostosowania się do różnych przepisów celnych, co wymaga ścisłej współpracy z lokalnymi władzami i agentami logistycznymi.
Transport na trasach alternatywnych może także być droższy z powodu większej liczby opłat tranzytowych, a także dłuższych odcinków do pokonania. Niemniej jednak, firmy coraz częściej decydują się na takie rozwiązanie, ponieważ stabilność i bezpieczeństwo dostaw mają kluczowe znaczenie w obecnych warunkach geopolitycznych.
Znaczenie transportu morskiego
Transport morski również odgrywa kluczową rolę w uzupełnianiu alternatywnych tras kolejowych. Popularne szlaki prowadzące przez Morze Czarne, z wykorzystaniem portów takich jak Poti czy Konstanca, stają się atrakcyjną opcją dla firm szukających elastycznych rozwiązań. Połączenie tras morskich z kolejowymi pozwala na optymalizację procesów logistycznych, nawet w obliczu obecnych ograniczeń. Użycie transportu morskiego jako elementu strategii multimodalnej jest kluczowe, ponieważ pozwala na większą elastyczność w planowaniu dostaw i minimalizację ryzyka związanego z opóźnieniami na trasach lądowych.
Transport morski ma również tę zaletę, że pozwala na przewóz większych ilości towarów jednorazowo, co jest korzystne pod względem ekonomicznym, szczególnie w przypadku przewozu dużych ładunków. Porty takie jak Poti i Konstanca oferują szerokie możliwości przeładunku, a także połączenia z innymi regionami Europy, co pozwala na skuteczne zarządzanie logistyką w dynamicznie zmieniających się warunkach. Dla wielu firm takie rozwiązania stanowią odpowiedź na rosnące wyzwania związane z ograniczeniami tranzytowymi w Rosji.
Rekomendacje dla importerów i eksporterów
W obliczu nowych wyzwań związanych z transportem przez Rosję, kluczowe staje się:
- Dokładna weryfikacja towarów przed wysyłką – upewnienie się, że towary nie znajdują się na liście zakazanych produktów objętych embargiem. Firmy powinny wdrożyć systemy wewnętrznej kontroli, które pozwolą na dokładne monitorowanie wysyłanych towarów.
- Wczesne planowanie importu i eksportu – szczególnie w okresach wzmożonego ruchu, takich jak przed Chińskim Nowym Rokiem, kiedy dostępność miejsc transportowych może być ograniczona. Wczesne rezerwacje i planowanie mogą znacząco zredukować ryzyko opóźnień oraz koszty wynikające z przestojów.
- Konsultacja z doświadczonymi agentami logistycznymi – pozwala to na minimalizację ryzyka i optymalizację procesów transportowych. Agenci logistyczni mogą również pomóc w identyfikacji najbardziej opłacalnych tras oraz wskazać możliwe punkty problematyczne na trasach alternatywnych.
- Elastyczność w wyborze tras i środków transportu – łączenie tras morskich i kolejowych może być najlepszym rozwiązaniem w obecnych warunkach. Strategia multimodalna pozwala na dostosowanie transportu do zmieniających się warunków, zapewniając większą odporność na nieprzewidywalne zmiany.
- Stały monitoring sytuacji geopolitycznej – bieżące śledzenie zmian w przepisach oraz regulacjach celnych pozwala na szybkie reagowanie na pojawiające się wyzwania i uniknięcie opóźnień w dostawach.
Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej, skontaktuj się z nami.
